astrosnews.gr Του ΙατρίδηΣτην όμορφη λουτρόπολη του Παραλίου Άστρους Κυνουρίας, πίσω από το βενετσιάνικο κάστρο και κοντά στα κυκλώπεια τείχη, υπάρχει ένας σπάνιος βιότοπος. Το κέντρο αυτού του βιότοπου βρίσκεται σε μια παραθαλάσσια αμφιθεατρική πλαγιά που βλέπει προς το νότο. Η προσήλια θέση, η απουσία βορείων και δυτικών ανέμων, οι δροσερές θαλασσινές αύρες, ο καθαρός αέρας και γενικά οι ήπιες εποχικές θερμοκρασίες φτιάχνουν ένα ιδανικό μικροκλίμα στην πλαγιά. Εδώ μακριά από εντατικές καλλιέργειες και αλόγιστη χρήση φυτοφαρμάκων, δημιουργείται μια οργιώδης βλάστηση τουλάχιστον πενήντα ειδών μικρών φυτών.
Μερικά από αυτά τα φυτά είναι παπαρούνες, ζαφορές, πηγουνίτες, μολόχες, ψαρόχορτα, μαργαρίτες, καυκαλήθρες, κρινάκια, λυχναράκια, ασφαραγγιές, αμάραντα, γαζανοκρεμμύδες, γλαδιόλες, βολβολούλουδα, μαντηλίδες, αγριοκρέμμυδα, δεντρομολόχες, ασφοδέλια, καλέντουλες, ρίγανη, καμπανούλες, στουρέκια, πικραλίδες και πολλά άλλα.
Εδώ επίσης ευδοκιμούν τέσσερα από τα πιο ενδιαφέροντα φυτά του βιότοπου. Είναι ο λευκός κρόκος Crocus boryi (ενδημικό της πατρίδας μας), η ανεμώνη Anemone coronaria (κόκκινη, λευκή ή ανάμικτη), το λευκό-ρόδινο κυκλάμινο Cyclamen graecum και ο λευκός νάρκισσος Narcissus tazetta. Ο κρόκος, η ανεμώνη και ο νάρκισσος κινδυνεύουν να εξαφανιστούν από το βιότοπο διότι οι περισσότεροι επισκέπτες στο χώρο κόβουν τα λουλούδια τους. Ειδικά ο νάρκισσος που είναι και πιο δύσκολος στην επιλογή του τόπου όπου ζει, κινδυνεύει άμεσα με εξαφάνιση.
Ο νάρκισσος είναι γνωστός και σαν μανουσάκι ή ζαμπάκι. Είναι περιζήτητος για την ομορφιά του και το γλυκό μεθυστικό άρωμά του. Ανθίζει προς το τέλος του φθινοπώρου και είναι το λουλούδι-καύχημα του Παραλίου Άστρους.
Από τα παλιά τα χρόνια, οι χωρικοί συνήθιζαν να ανεβαίνουν περίπατο στο λόφο και να μαζεύουν μανουσάκια για τα ανθοδοχεία τους. Οι κάτοικοι τότε ήταν λίγοι και τα λουλούδια πολλά. Δεν υπήρχε πρόβλημα. Τις τελευταίες όμως δεκαετίες και οι κάτοικοι του χωριού έχουν αυξηθεί σημαντικά, αλλά και ο βιότοπος έχει γίνει γνωστός σε άτομα της ευρύτερης περιοχής που έρχονται βιαστικά με τα Ι.Χ. τους και κόβουν όσα μανουσάκια βρουν ανθισμένα. Μερικοί σκάβουν και τα ξεριζώνουν για να τα φυτέψουν σε γλάστρες ή κήπους, όπου οι συνθήκες για το φυτό είναι πολλές φορές αρνητικές. Πολλοί άλλοι τραβούν τα λουλούδια με τρόπο που τραυματίζουν την καρδιά του βολβού ο οποίος στη συνέχεια καταστρέφεται. Όλα αυτά έχουν σαν αποτέλεσμα να φυτρώνουν όλο και λιγότερα μανουσάκια τα τελευταία χρόνια. Και αυτά τα λίγα γίνονται ανάρπαστα πριν καλά καλά ανθίσουν.
Ο νάρκισσος έχει ρίζα-βολβό που ζει μερικά χρόνια στο έδαφος πριν εξασθενήσει. Οι βολβοί συνήθως παράγουν άλλους βολβούς, αλλά ο σίγουρος συνεχιστής του φυτού είναι ο σπόρος του. Κόβοντας τα λουλούδια του, παίρνουμε μαζί μας και το σπόρο που είναι απαραίτητος για τη διαιώνιση του είδους. Αν συνεχιστεί αυτή η τακτική, σε λίγα χρόνια τα μανουσάκια θα έχουν εξαφανιστεί από το βιότοπο.
Ο νάρκισσος πήρε το όνομά του από τον Νάρκισσο, τον όμορφο αυτό νέο της αρχαίας ελληνικής μυθολογίας, ο οποίος είχε την τραγική τύχη να ερωτευτεί τον ίδιο του τον εαυτό – μια αδιέξοδη και βασανιστική αγάπη, αφού του ήταν αδύνατον να απολαύσει αυτό που ποθούσε – με αποτέλεσμα να τον λυπηθούν οι θεοί για το μαρτύριό του και να τον μεταμορφώσουν σε αυτό το λουλούδι.
Για ένα τόσο όμορφο και αρωματικό λουλούδι, με τόση λαμπρή ιστορία που κουβαλάει από τα βάθη των αιώνων, επιβάλλεται να παρθούν κάποια μέτρα για τη διάσωσή του. Σαν πρώτο βήμα, πρέπει να τοποθετηθούν σε καίρια σημεία του χώρου πινακίδες που να ενημερώνουν τους επισκέπτες για τη σπουδαιότητα του βιότοπου και να απαγορευτεί το κόψιμο των λουλουδιών.
Καιρός είναι να βοηθήσουμε και εμείς οι κάτοικοι για να σωθεί το μανουσάκι και ο βιότοπος ο οποίος είναι ένα από τα στολίδια του χωριού μας. Με λίγη προσπάθεια, προγραμματισμό και φαντασία θα μπορούσαμε να καθιερώσουμε μια ετήσια γιορτή για το νάρκισσο.
Πάντως τα μανουσάκια του βιότοπου – όπως συμβαίνει με τη χλωρίδα, τη πανίδα, αλλά και τη φύση γενικά – δεν ανήκουν αποκλειστικά σε μας. Ένα παλιό γνωμικό λέει ότι τη γη δεν την κληρονομήσαμε από τους γονείς μας. Απλά την έχουμε δανειστεί από τα παιδιά μας…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου